Και όποιος αντέξει…

Η Ματιά της Ελένης

Αρθρο της Ελένης Αυλωνίτου στην ΑΥΓΗ, 16 Δεκεμβρίου 2001

Και όποιος αντέξει…

Δεν θα μπορούσε να φανταστεί καν ο ανώνυμος Αθηναίος οπλίτης που έτρεξε τον πρώτο Μαραθώνιο δρόμο ότι 25 αιώνες αργότερα ο άθλος του θα συναρπάζει την σύγχρονη ανθρωπότητα όσο ελάχιστα ανθρώπινα επιτεύγματα. Η ανάγκη της πατρίδας τον έκανε να διερευνήσει τα όρια της ανθρώπινης αντοχής – και να τα εξαντλήσει. Και ήταν η συγκίνηση γιά αυτό το περιστατικό που οδήγησε στη καθιέρωση του Μαραθωνίου δρόμου όταν ξεκίνησαν οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες το 1896 στην Αθήνα. Προβλημάτισε τότε η καθιέρωση του Μαραθωνίου. Αγώνισμα δρόμου τόσο μεγάλης απόστασης δεν είχε διεξαχθεί πρίν, ούτε στην αρχαιότητα ούτε στούς νεώτερους χρόνους. Τελικά η συγκίνηση και η αρχαιολατρεία επικράτησαν των επιφυλάξεων και η εποχή των αγώνων υπεραντοχής ξεκίνησε.

Οι επιφυλακτικοί που θεωρούσαν τα 40 χιλιόμετρα του πρώτου Μαραθωνίου υπερβολικά γιά την ανθρώπινη αντοχή διαψεύστηκαν. Ελα όμως που κάποιοι ενθουσιώδεις τα θεώρησαν λίγα! Στα χρόνια που ακολούθησαν καθιερώθηκαν αγώνες υπερμαραθώνιοι με πρώτο τον αγώνα Λονδίνου – Μπράϊτον, 88 χιλιόμετρα, που έγινε γιά πρώτη φορά το 1899 μόλις τρία χρόνια μετά τον πρώτο σύγχρονο Μαραθώνιο, ενώ το 1921 ξεκίνησε ο ετήσιος «Μαραθώνιος των συντρόφων» στη Νότια Αφρική – 89.9 χιλιόμετρα.

Από τη δεκαετία του 1970 όμως οι υπερμαραθώνιοι δρόμοι πήραν μιά πρωτοφανή ανάπτυξη. Δρόμοι 100 μιλίων (160 χιλιόμετρα) και άνω σε βουνά, στην έρημο, στη Μογγολία, στην Αλάσκα τον χειμώνα. Εγινε μόδα; Οχι, έγινε πάθος. Και όσο περνάει ο καιρός το πάθος δυναμώνει. Το 1921 στην εκκίνηση των 89.9 χιλιομέτρων του «Μαραθωνίου των συντρόφων» στη Νότια Αφρική εμφανίστηκαν 34 άτομα και τερμάτισαν 16. Φέτος, στη κλασσική πιά διοργάνωση, ξεκίνησαν 14.125 δρομείς και τερμάτισαν 11.077 (ναι έντεκα χιλιάδες). Στην Ελλάδα έχουμε από το 1982 το Σπάρταθλο, 250 χιλιόμετρα Αθήνα – Σπάρτη σε ανάμνηση του επιτεύγματος του ημεροδρόμου Φειδιπίδη, που πρίν τη μάχη του Μαραθώνα μετέφερε το μήνυμα των Αθηναίων στους Σπαρτιάτες. Κατά τον Ηρόδοτο έφυγε από την Αθήνα τη μία μέρα και τρέχοντας έφτασε στη Σπάρτη την επόμενη. Το 1984 ο Γιάννης Κούρος έκανε τη διαδρομή σε 20 ώρες 25 λεπτά.

Και οι αγώνες υπεραντοχής δεν περιορίστηκαν μόνο στους δρόμους. Η ποδηλασία, η κολύμβηση και το σκι μεγάλων αποστάσεων επίσης προσφέρονται γιά αγώνες υπεραντοχής. Και αφού έγιναν και αυτά μπήκε και το πνεύμα του αρχαίου Πένταθλου, δεν τα συνδυάζουμε; Δρόμος – κολύμβηση – δρόμος, δρόμος – ποδήλατο – δρόμος, κολύμβηση – ποδήλατο – δρόμος, ότι τραβάει η ψυχή σου. Ετσι φτάσαμε στα Τρίαθλα και τα Δίαθλα. Στον πληθυντικό γιατί είναι πολλά. Μικρών, μεσαίων και μεγάλων αποστάσεων. Εχουν όμως μιά διαφορά από το πένταθλο και το δέκαθλο, τα αγωνίσματα διεξάγονται συνεχόμενα και ο χρόνος μετριέται συνολικά, με το χρόνο των αλλαγών μέσα. Αγωνίσματα που τα γέννησε το πάθος και ο ενθουσιασμός κάποια στιγμή είπαν να μπούν στο Ολυμπιακό πρόγραμμα. Αυτό όμως θα πρέπει να αντέξετε να το δούμε άλλη φορά.