Αγάπη και αμηχανία

Αυτές τις μέρες με το EURO μπορούμε όλοι να παρακολουθήσουμε στην τηλεόραση την αθλητική δημοσιογραφία στην πιό οικεία εκδοχή της, άντρες δημοσιογράφοι περιγράφουν αγώνες ποδοσφαίρου αντρικών ομάδων. Το συγκεκριμένο αθλητικό σκηνικό είναι το πιό οικείο όχι μόνο γιά το κοινό, αλλά και γιά τους ίδιους τους αθλητικούς δημοσιογράφους. Δεν είναι βέβαια εύκολη δουλειά η ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση ποδοσφαιρικού αγώνα, αφού η δράση τρέχει γρήγορα, πιό γρήγορα από τη γλώσσα καμμιά φορά. Εχουν όμως μία ευκολία οι σχολιαστές ποδοσφαιρικού αγώνα ανδρών, δεν υπάρχει περίπτωση να υπεισέλθει στη συγκεκριμένη δουλειά τους καμμία αξιακή αμφισβήτηση. Η περιγραφή τους κινείται στα ιδεολογικά πλαίσια εκείνου του μνημειώδους «αγωνίζονται σαν λέοντες». Η ανδρική ρώμη εκφράζεται ομαδικά, μέσα στα πλαίσια ένος αθλήματος που θέλει τέχνη και που έχει συγκεκριμένους κανόνες. Ο δημοσιογράφος περιγράφει ακριβώς την εκδήλωση αυτής της ανδρικής ρώμης, με ιδιαίτερη έμφαση στην τεχνική, στους κανόνες και στο αποτέλεσμα.

Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που ο αθλητικός δημοσιογράφος έχει απέναντί του αντί γιά λέοντες, λέαινες; Τι αλλάζει στη δημοσιογραφική κάλυψη του γυναικείου αθλητισμού; Από τεχνική άποψη καταρχάς δεν αλλάζει σχεδόν τίποτα, το κάθε άθλημα έχει τις δικές του ιδιομορφίες, είτε αγωνίζονται άντρες είτε γυναίκες. Ο δημοσιογράφος που έχει καλύψει ένα άθλημα ανδρών, θα προσεγγίσει το ίδιο άθλημα γυναικών με την ίδια τεχνογνωσία. Μέσα από τις χαραμάδες της κάλυψης όμως φυσάει συχνά διαφορετικός άνεμος. Στις χαραμάδες του αγώνα ανδρών, στα κενά χρόνου δηλαδή που αφήνει η ροή του αγώνα και ο τηλεοπτικός χρόνος, ο δημοσιογράφος θα μας δώσει πληροφορίες τεχνικές και ιστορικές, αλλά και σχόλια επί της «ρώμης των λεόντων». Στις γυναίκες όμως μερικές φορές μπερδεύεται. Ενώ ο αθλητικός αγώνας ανδρών εκφράζει εντελώς αβίαστα τα στερεότυπα του ανδρισμού, ο αθλητικός αγώνας γυναικών αναποδογυρίζει τα αντίστοιχα στερεότυπα θηλυκότητας. Οταν ο Μίμης κατεβαίνει με τη μπάλα και τον κόβει δυνατά ο Μάριος, ξέρουμε πως να το πούμε. Οταν κανεβαίνει η Μιμίκα με τη μπάλα και την κόβει δυνατά η Μαρία, ε κάπου κάτι μας ξενίζει.

Οι αθλητικοί δημοσιογράφοι βέβαια έχουν αναπτύξει διάφορες τεχνικές γιά να γεμίσουν τον αμήχανο χρόνο. Υπάρχει το «ναι μεν, αλλα», όπου σε τακτά διαστήματα ακούμε κάποιο Βικτωριανών καταβολών σχόλιο γιά τις «χαριτωμένες κυρίες», οι οποίες εκείνη τη στιγμή μάλλον έχουν αλλού το μυαλό τους και όχι στο πόσο χαριτωμένες φαίνονται. Υπάρχει η μετατόπιση επί το τεχνικότερο, όπου οι τεχνικές και ιστορικές πληροφορίες τραβιώνται σε μεγαλύτερο μάκρος γιά την αποφυγή της αμηχανίας. Υπάρχει η έμφαση, δηλαδή ο ιδιαίτερος σχολιασμός του γεγονότος ότι αυτό το αριστερό κροσσέ το έριξε γυναίκα, αλλά αυτή η μέθοδος είναι καλή μόνο όταν πρωτομπαίνουν οι γυναίκες σε ένα μέχρι τότε αντρικό αθλημα. Αυτό όμως που προτιμούν όλοι οι αθλητικοί δημοσιογράφοι είναι τα αθλήματα που φαίνονται στον φακό πιό «γυναικεία». Νοιώθουν όμορφα όταν μπορούν να περιγράψουν το αγώνισμα ως εκδήλωση θηλυκότητας. Η γυμναστική και ειδικά η ρυθμική γυμναστική τους επιτρέπουν να μιλάνε για χάρη. Τα αθλήματα του νερού τους πάνε στη πλάζ, όπου αν πετύχουν και κανένα μπήτς βόλλεϋ, ποιός στη χάρη τους!

Με κάτι τέτοια μαζεμένα ήταν επόμενο η Επιστημονική Ημερίδα του Παντείου Πανεπιστημίου με θέμα «Γυναίκες και Αθλητισμός», που έγινε αυτή τη βδομάδα, να ασχοληθεί ειδικότερα με την στάση των ΜΜΕ απέναντι στον γυναικείο αθλητισμό. Πολύπτυχο και σύνθετο ζήτημα, παραμένει πάντα μία σχέση αγάπης και αμηχανίας.