Στα ανοιχτά

Με το που ξεκίνησαν οι αγώνες του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Υγρού Στίβου στη Μελβούρνη, ήρθε η μεγάλη διάκριση του Σπύρου Γιαννιώτη, που κέρδισε χάλκινο μετάλιο στα 5 χιλιόμετρα ανοιχτής θαλάσσης. Τα αγωνίσματα ανοιχτής θαλάσσης (open water στα Αγγλικά, δηλαδή ανοιχτού νερού) βρίσκονται σε ανοδική πορεία αναγνώρισης και επισημοποίησης από τις διεθνείς αθλητικές αρχές, οπότε η διάκριση του Γιαννιώτη ανοίγει καινούργιες προοπτικές γιά την Ελληνική κολύμβηση.

Γιά πολλές δεκαετίες η διεθνής τάση στην αγωνιστική κολύμβηση ήταν η εξασφάλιση όσο το δυνατόν περισσότερο ελεγχόμενων συνθηκών κολύμβησης, ώστε οι επιδόσεις των αθλητών να είναι απόλυτα συγκρίσιμες, οπουδήποτε και αν έχουν γίνει. Σε διεθνές επίπεδο κολύμβηση σήμαινε πισίνα επακριβώς καθορισμένων διαστάσεων, με γλυκό νερό ορισμένης πυκνότητας και θερμοκρασίας, χωρίς ρεύματα. Αργότερα περάσαμε σε πισίνες ειδικού σχεδιασμού, ώστε να υπάρχει κατά το δυνατόν απόσβεση των κυματισμών του νερού που προέκυπταν από την κίνηση των κολυμβητών. Παράλληλα καθιερώθηκε και η στεγασμένη πισίνα, ώστε να μην επηρεάζει το αγώνισμα ο άνεμος και τα καιρικά φαινόμενα. Ενώ λοιπόν η κολύμβηση πισίνας έτεινε προς τις εργαστηριακές συνθήκες τέλεσης των αγώνων, παράλληλα ξεφύτρωσε και η ακριβώς αντίθετη κατάσταση της αγωνιστικής κολύμβησης σε ποτάμια, λίμνες και στη θάλασσα, με την αντίθετη ακριβώς φιλοσοφία του “ότι βρέξει, ας κατεβάσει”.

Στην Ελλάδα βέβαια και ιδιαίτερα στην επαρχία, ως πριν κάποια χρόνια οι περισσότεροι Ελληνες κολυμβητές είχαν σημαντική εμπειρία από αγωνιστική κολύμβηση στη θάλασσα, αφού οι πισίνες σπάνιζαν. Η ανάγκη όμως οδηγούσε τότε τους συλλόγους να κάνουν μέχρι και επίσημους αγώνες στη θάλασσα, ενώ σήμερα τα αγωνίσματα ανοιχτής θαλάσσης είναι θέμα επιλογής.

Τα επίσημα αναγνωρισμένα από τη FINA αγωνίσματα ανοιχτής θαλάσσης γίνονται σε αποστάσεις 5, 10 και 25 χιλιομέτρων. Μπορούν να γίνουν σε ποτάμια, λίμνες ή θάλασσα, οπότε το νερό μπορεί να είναι οποιασδήποτε πυκνότητας προκύπτει στη φύση. Οι κανονισμοί προβλέπουν ότι η επιλεγόμενη διαδρομή θα πρέπει να μην έχει ισχυρά ρεύματα η παλίρροια, αλλά αν βρείτε εσείς κανένα σώμα νερού μήκους 5 χιλιομέτρων χωρίς καθόλου ρεύματα, πείτε μου που βρίσκεται να το δω. Μοναδική πρόβλεψη για τον καιρό είναι η απαίτηση το νερό στο μέσο της διαδρομής να έχει θερμοκρασία τουλάχιστον 16 βαθμών κελσίου, αντί γιά 25-28 που προβλέπεται στις πισίνες.

Ολα αυτά δημιουργούν γιά τους αθλητές μία τελείως διαφορετική κατάσταση από εκείνη της πισίνας. Αν το νερό είναι θαλασσινό, τότε δίνει μεγαλύτερη άνωση στον κολυμβητή και τον διευκολύνει. Από εκεί και πέρα αρχίζουν οι δυσκολίες. Τα όποια ρεύματα και ο κυματισμός που προκαλεί στο νερό ο αέρας σου καταναλώνουν ενέργεια. Το κρύο σε κουράζει. Δεν βλέπεις τον γνώριμο πάτο της πισίνας, ενώ πρέπει να κοιτάς γιά σημαδούρες μην χάσεις τη διαδρομή. Αν βρέχει πρόβλημά σου, ενώ μπορεί να πέσεις και σε καμμία τσούχτρα. Με τόσες προκλήσεις, καταλαβαίνετε ότι η κολύμβηση ανοιχτής θαλάσσης συγκεντρώνει ενθουσιώδεις οπαδούς. Καθώς πρόκειτα γιά αγώνισμα αντοχής, κάθε αθλητής παρακολουθείται από συνοδευτική λέμβο, που του δίνει να πίνει υγρά γιά να αναπληρώνει μέσα στον αγώνα τις απώλειες, όπως κάνουν και οι μαραθωνοδρόμοι. Επίσημα ρεκόρ δεν αναγνωρίζονται, αφού οι συνθήκες διαφέρουν από διαδρομή σε διαδρομή. Τα αγωνίσματα ανοιχτής θαλάσσης πρόσφατα αναγνωρίστηκαν επίσημα από τη FINA, ενώ το 2008 θα περιληφθεί γιά πρώτη φορά στο Ολυμπιακό πρόγραμμα στο Πεκίνο το αγώνισμα των 10 χιλιομέτρων. Οσο γιά το επίπεδο του ανταγωνισμού σε τέτοιους αγώνες, φτάνει μονάχα να σας πω ότι στη Μελβούρνη στον αγώνα των 10 χιλιομέτρων, ο πρώτος με τον δεύτερο τερμάτισαν με διαφορά έξι εκατοστών του δευτερολέπτου!