Το αρχιπέλαγος
Το αρχιπέλαγος
Αρθρο της Ελένης Αυλωνίτου στην Τοπική Μηνιαία Εκδοση Χαλανδρίου “Φλυαρία”, Ιούνιος 2002
Κάποτε το Χαλάνδρι ήταν μιά περιοχή με σπίτια και άλλα κτίσματα που τη διέσχιζαν δρόμοι. Στους δρόμους κυκλοφορούσαν άνθρωποι, αυτοκίνητα, ζώα παλιότερα, που πήγαιναν κάπου γιά να κάνουν κάτι, χωρίς αυτή τους η ενέργεια να φέρνει τη συντέλεια. Η πόλη ήταν τα κτίσματα, οι δρόμοι βοηθούσαν. Τους δρόμους τους περπάταγες ή τους διέσχιζες κάθετα κατά πως σε βόλευε χωρίς ιδιαίτερο πρόβλημα. Το Χαλάνδρι το διέσχιζε και η ρεμματιά. Εδώ τα πράγματα ήσαν διαφορετικά, το ρέμμα είχε τους δικούς του νόμους. Το ρέμμα έκοβε τη πόλη στα δύο, όπως κάνουν όλα τα ποτάμια. Οχι πως δεν έδινε και αυτό στη πόλη, αλλά κυκλοφοριακά ένα ρέμμα είναι πάντα ένα εμπόδιο.
Σήμερα το Χαλάνδρι είναι μιά περιοχή με δρόμους που τους περιτριγυρίζουν σπίτια. Στους δρόμους κυκλοφορούν αυτοκίνητα όπως κυλάει το νερό σ’ ένα ποτάμι, ακατάπαυστα. Αλλοτε λιμνάζουν, άλλοτε ξεχειλίζουν και πλημμυρίζουν τη γύρω περιοχή, μερικές ώρες της μέρας και κάποιες εποχές του χρόνου κοπάζουν, όπως και τα νερά που κατεβάζει το ρέμμα σε περίοδο ανομβρίας, αλλά συνήθως στο Χαλάνδρι νοιώθεις σαν να βρέχει αυτοκίνητα.
Από προάστιο το Χαλάνδρι έγινε αστικό κέντρο περιτριγυρισμένο από άλλα αστικά κέντρα και έτσι απέκτησε το βασικό αστικό χάρισμα, τη διαμπερή κυκλοφορία. Παπανικολή, Αγίας Παρασκευής, Δουκίσσης Πλακεντίας, Πεντέλης. Ξυπνάς το πρωϊ και ξέρεις χωρίς να κοιτάξεις ότι θα τις βρείς γεμάτες αυτοκίνητα με την ίδια βεβαιότητα που ξέρει ο Λονδρέζος ότι υπάρχει νερό στον Τάμεση. Το ξέρεις, αλλά δεν μπορείς να κάνεις τίποτα γι’ αυτό. Είναι διαμπερής η κυκλοφορία και οι Χαλανδριώτες μπορούν μόνο να την υφίστανται.
Είναι αξιοσημείωτο ότι όλοι ανεξαιρέτως οι Δήμοι του λεκανοπεδίου αντιμετωπίζουν το πρόβλημα σαν να έχουν να κάνουν με ποτάμια. Στο Ψυχικό και στη Φιλοθέη χτίζουν φράγματα και αναχώματα. Οι πιό αισιόδοξοι προτείνουν να διοχετεύσουν το ποτάμι των αυτοκινήτων υπόγεια, όπως εξ’ άλλου καλύψαμε τόσα ρέμματα ως τώρα. Το υπουργείο προτείνει επίγεια κυκλοφορία αλλά με υπόγειες δεξαμενές στάθμευσης. Μερικοί πιό παραδοσιακοί, επηρεασμένοι προφανώς από την Κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική, θέλουν να έχει το κάθε σπίτι υποχρεωτικά τη δική του δεξαμενή γιά τις δικές του ανάγκες. Στην Αθήνα τέλος το πήρανε από καιρό απόφαση ότι ο βρεγμένος τη βροχή δεν φοβάται. Στο μεταξύ προχωρούν τα αντιπλημμυρικά έργα στην Αττική οδό, στη παραλιακή και στους κόμβους της Κηφισίας. Συγγνώμη τα οδικά θα έπρεπε να πω, έτσι τουλάχιστον δημοπρατούνται.
Πρίν καταφύγουμε τρέχοντας στα βουνά έχω να προτείνω τη δική μου υδραυλική θεώρηση γιά το πρόβλημα. Αφού όταν κοιτάω τον χάρτη του Χαλανδρίου βλέπω τα ποτάμια των αυτοκινήτων να χωρίζουν τις κατοικημένες νησίδες των σπιτιών, γιατί να μην θεωρήσουμε ότι ζούμε σε ένα αρχιπέλαγος; Εγώ μένω στο νησί που περιβάλλεται από τα ποτάμια Κηφισίας – Παπανικολή – Εθνικής Αντιστάσεως. Πάνω στο νησί αυτό μπορώ ακόμα και να περπατήσω! Οταν φεύγω από το νησί μου με τη γόνδολα ξεκινώ μιά μικρή περιπέτεια, πράγμα που αναγκάζομαι δυστυχώς να κάνω κάθε μέρα. Με τους συμπολίτες μου που μένουν στα άλλα νησιά που συναποτελούν το Χαλάνδρι νοιώθω να με συνδέουν τα κοινά προβλήματα του αρχιπελάγους καθώς και ένας κοινός βάλτος στη μέση της πόλης. Με συνδέει βέβαια και η ρεμματιά, το παλιό εμπόδιο που έγινε πνεύμονας και καταφύγιο στη νέα πλημμύρα.
Θεωρήσαμε τις τελευταίες δεκαετίες ότι το αυτοκίνητο ήταν το μεγαλύτερό μας πλεονέκτημα και στηρίξαμε πάνω του απόλυτα και αποκλειστικά την οικιστική μας ανάπτυξη, ώσπου τελικά το κάναμε το χειρότερό μας πρόβλημα. Σήμερα πιά γιά να απαλλαγούμε από τη πλημμύρα των αυτοκινήτων πρέπει να αλλάξουμε εμείς οι ίδιοι, μόνο που δεν ξέρουμε καν πως να αλλάξουμε και πως να γίνουμε.
Πρίν λοιπόν αποσυρθώ στο νησί μου εύχομαι στη καινούργια Δημοτική αρχή που θα εκλεγεί σε λίγους μήνες, όποια και αν είναι, να καταφέρει κάτι καλύτερο από την προηγούμενη, που αν και ξεκίνησε καλοπροαίρετα και δυναμικά κατέληξε στο τέλος να κάθεται απλά στη όχθη και να βλέπει τα ποτάμια να κυλούν.