Ομιλία τστη πλατεία Εργατικής Πρωτομαγιάς, 20 Ιουλίου 2006
Ομιλία της Ελένης Αυλωνίτου στη πλατεία Εργατικής Πρωτομαγιάς, στην ανοιχτή συζήτηση με θέμα “Ναι στο κολυμβητήριό μας, όχι στο μπετόν τους”, στις 20 Ιουλίου 2006.
Ημουν 11 χρονών όταν πρωτοκολύμπησα στο Σεράφειο. Ο τότε προπονητής μου στον Εθνικό, ο αείμνηστος Γιώργος Μπίας, είχε βαρεθεί να ανέχεται τους διάφορους εστέτ τύπους των αριστοκρατικών συλλόγων κολύμβησης της χώρας, που θεωρούσαν την κολύμβηση μονάχα ευκαιρία κοινωνικής επίδειξης. Είχε ακόμα βαρεθεί να παρακαλάει τους ίδιους ανθρώπους γιά να εξασφαλίσει καμμία διαδρομή γιά προπόνηση στα κολυμβητήριά τους.
Ετσι αποφάσισε να μεταφέρει όλη την αγωνιστική κολύμβηση του Εθνικού, δηλαδή εμένα και άλλους δύο αθλητές, όσο πιό μακρυά μπορούσε από την αριστοκρατία της Αθήνας και του Πειραιά, δηλαδή εδώ, στο Ρουφ, στο Σεράφειο κολυμβητήριο. Αφού βρήκε την ησυχία του ο Μπίας ξεκίνησε να γυρίζει τα σχολεία της περιοχής γιά να βρει ταλαντούχους αθλητές και να φτιάξει ομάδα. Το πρώτο επιχείρημα του Μπία στα παιδιά και τους γονείς τους ήταν απλό, «εδώ δίπλα είναι το κολυμβητήριο».
Πόσους κολυμβητές υψηλού επιπέδου μπορεί να βγάλει το Ρουφ θα μου πείτε; Και όμως, έβγαλε 5 Βαλκανιονίκες, με πρώτη και καλύτερη τη Βιβή Πρωτόπαππα, Πρωταθλήτρια Ελλάδας αμέσως μετά από μένα, που τη βρήκε ο Μπίας στο δημοτικό σχολείο της εδώ στη γειτονιά. Μέσα σε 5 χρόνια η ομάδα του Εθνικού από το Ρουφ είχε κατακτήσει την 1η θέση στο πρωτάθλημα νεανίδων και την 3η θέση στη γενική βαθμολογία του πρωταθλήματος νέων-νεανίδων. Μέσα σε 7 χρόνια είχε την 1η θέση στη βαθμολογία γυναικών στο εθνικό πρωτάθλημα και Πανελλήνιο ρεκόρ στα 4Χ100 μικτή ομαδική κολύμβηση γυναικών.
Εξαίρετος προπονητής ο Μπίας, ναι, αλλά ας μην υπήρχε το Σεράφειο στο Ρουφ και δεν θα υπήρχε τίποτα απ’ όλα αυτά! Πρακτικό δίδαγμα, αν θέλεις να αθλούνται οι νέοι, φτιάξε τους προσιτές αθλητικές εγκαταστάσεις στις γειτονιές! Αυτό μονάχα να κάνεις, σε λίγα χρόνια θα έχεις και πρωταθλητές και διεθνείς διακρίσεις.
Ας δούμε όμως και την άλλη όψη του ίδιου νομίσματος. Το 1896 κτίστηκε στο Φάληρο ένα προσωρινό ξύλινο κτήριο γιά να φιλοξενήσει την ποδηλασία στους πρώτους Ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας. Μετά τους αγώνες το ποδηλατοδρόμιο γκρεμίστηκε γιατί δεν χρειαζότανε, ο χώρος όμως πέρασε στην Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή και χρησιμοποιήθηκε αποκλειστικά γιά αθλητικές χρήσεις – πρόκειται γιά τον χώρο του σταδίου Καραϊσκάκη. Γιά έναν αιώνα στον χώρο αυτόν αθλείτο η νεολαία του Πειραιά, που έβγαλε πολλούς υψηλού επιπέδου αθλητές σε πολλά αγωνίσματα. Μετά ήρθε ο Κόκκαλης. Το στάδιο γκρεμίστηκε και στη θέση του κτίστηκε γήπεδο. Ο χώρος παραμένει αθλητικός και το γήπεδο είναι ωραίο, δεν είναι όμως πιά προσιτό στη νεολαία του Πειραιά! Είχε λεχθεί ότι θα διατεθεί άλλος χώρος στον Πειραιά γιά την άθληση των νέων, αλλά μέσα στην Ολυμπιακή παραζάλη το θέμα κάπου ξεχάστηκε.
Πόσους αθλητές υψηλού επιπέδου μπορεί να βγάλει ο Πειραιάς; Αν διαθέτει προπονητικούς χώρους, σίγουρα περισσότερους από το Ρουφ! Αν όμως δεν διαθέτει… Πάντως από τη στιγμή που έκλεισε το Καραϊσκάκη γιά τους νέους, ο αριθμός των αθλητών στίβου στους συλλόγους του Πειραιά έκανε βουτιά. Δεύτερο πρακτικό δίδαγμα, αν ΔΕΝ θέλεις να αθλούνται οι νέοι, κλείσε τις αθλητικές εγκαταστάσεις στις γειτονιές και κτίσε εκεί κάτι άλλο!
Διότι καλό είναι το Αρχαίο Πνεύμα Αθάνατο κλπ. κλπ., αλλά η απλή αλήθεια είναι ότι, ο αθλητικός χώρος φτιάχνει τον αθλητή.
Οπως και πολλά άλλα ζητήματα, η ανάπτυξη του αθλητισμού είναι θέμα των επιλογών που κάνει η κάθε κοινωνία. Οι πόροι δεν είναι ποτέ απεριόριστοι, η γή δεν είναι απεριόριστη, μονάχα η πλεονεξία είναι πάντα απεριόριστη. Στα πλαίσια αυτά η κάθε κοινωνία διαλέγει τι θέλει, και ανάμεσα σε αληλοσυγκρουόμενες επιλογές, τι θέλει περισσότερο. Στην Ελλάδα, τουλάχιστον από τη δεκαετία του 50, οι εθνικές μας προτεραιότητες είναι σαφείς «Οτι συμφέρει τους εργολάβους, συμφέρει την Ελλάδα»
Καραμανλής είχε ξεκινήσει τότε τη χώρα στον δρόμο αυτόν, Καραμανλής συνεχίζει σήμερα την ίδια πορεία, αλλά και όσοι μεσολάβησαν από τότε ως τώρα τα ίδια έκαναν. Αν κοιτάξουμε γύρω μας βλέπουμε τους καρπούς αυτής της πολιτικής, πυκνή δόμηση, κυκλοφοριακό χάος, απουσία ελεύθερων χώρων. Μέσα σε αυτή τη κατάσταση οι χώροι άθλησης γιά τη νεολαία φαντάζουν σαν μία εξωφρενική πολυτέλεια!
Φτάσαμε όμως στο σημείο να μας τελειώσουν και τα ελεύθερα οικόπεδα προς αξιοποίηση! Οπότε μπαίνει καινούργιο πρόβλημα, που θα χτίζουν τώρα οι ευγενείς εργολάβοι μας; Μα στους μέχρι τώρα λιγοστούς ελεύθερους ή αθλητικούς χώρους της πόλης! Στο Μαρούσι οι εργολάβοι εποφθαλμιούν το κτήμα Συγγρού, στο Γαλάτσι γίνεται προσπάθεια να αποχαρακτηριστούν πλατείες και δασικές εκτάσεις, στην Αθήνα ο Δήμος θέλει να κτίσει τον χώρο του Σεράφειου!
Πάντα βέβαια προτάσσονται κοινωφελείς λόγοι, γηροκομεία στο Γαλάτσι, δημοτικές υπηρεσίες στην Αθήνα – έτσι κτίστηκαν και τα Ολυμπιακά ακίνητα γιά αθλητικούς λόγους εθνικού συμφέροντος, πριν δοθούν σε εργολάβους γιά να γίνουν εμπορικά κέντρα! Βλέπετε, χρειάζονται κάποιες προφάσεις γιά να στερήσεις τους πολίτες από τους λιγοστούς ελεύθερους χώρους που έχουν απομείνει.
Στην περίπτωση ειδικά του Σεράφειου ακολουθείτα η παλιά και δοκιμασμένη μέθοδος της «αξιοποίησης σεισμού». Ηταν στην πρώτη τετραετία του πρώτου Καραμανλή που είχε γίνει ο καταστροφικός σεισμός της Σαντορίνης. Τη στιγμή εκείνη η κυβέρνηση είχε πρόβλημα πως να κλείσει τον προϋπολογισμό χωρίς νέους φόρους και πως να περάσει τους νέους φόρους χωρίς αντιδράσεις. Με το που έγινε ο σεισμός, η λύση βρέθηκε, οι νέοι φόροι μπήκαν γιά να βοηθηθεί η Σαντορίνη! Εχει μείνει ιστορική η φράση «Δεν ήταν σεισμός, ήταν σωσμός».
Ετσι και ο σεισμός του 1999 ήταν σωσμός γιά όσους επιβουλεύονταν τον χώρο του Σεράφειου. Επαθε ζημιές το κολυμβητήριο, ζημιές που κανένας από τους χαριτωμένους δημάρχους της Νέας Δημοκρατίας δεν φρόντισε από τότε να επισκευάσει. Αφησαν τον χώρο να υποβαθμιστεί στην εγκατάλειψη, να λείψει από τα αθλητικά δρώμενα της Αθήνας γιά “αντικειμενικούς λόγους”, να τον ξεσυνηθίσει ο κόσμος. Τώρα έρχονται με ένα σχέδιο “αξιοποίησης”, που στο όνομα της επισκευής της αθλητικής εγκατάστασης, κτίζει τους ελεύθερους χώρους του Σεράφειου και τους διαθέτει γιά μη αθλητικές χρήσεις. Θα μετατραπούν αργότερα αυτές οι χρήσεις σε εμπορικές; Δεν το ξέρω και δεν θέλω να κάνω δίκη προθέσεων.
Θέλω όμως να επισημάνω ότι, όπως εξελίσσεται το λεκανοπέδιο και όπως εξελίσσεται η άθληση της νεολαίας στο λεκανοπέδιο, ο χώρος του Σεράφειου είναι εξαιρετικά πολύτιμος γιά να γίνει χώρος δημοτικών κτηρίων. Θέλω να επισημάνω τι πρέπει και τι δεν πρέπει να γίνει στον χώρο αυτόν, με βασικό κριτήριο την ανάπτυξη της άθλησης της νεολαίας της περιοχής και την ανάπτυξη του ερασιτεχνικού αθλητισμού:
1. Το Σεράφειο είναι δημοτικός χώρος άθλησης, δηλαδή χώρος όπου οι νέοι αθλούνται. Αν κτιστούν εδώ τα κτήρια του Οργανισμού Νεολαίας και Αθλησης του Δήμου Αθηναίων, το Σεράφειο θα γίνει χώρος όπου τα στελέχη του Δήμου θα δαπανούν τον χρόνο τους διερωτώμενοι «τι να κάνουμε γιά να αθλείται η νεολαία της πόλης μας». Γιά να τους διευκολύνω στην αναζήτησή τους, να πάνε να τα πούνε στο πλησιέστερο καφενείο και να αφήσουν τον χώρο ελεύθερο γιά τους αθλητές! Το Σεράφειο πρέπει να είναι χώρος άθλησης, όχι χώρος συζητήσεων γιά την άθληση! Οι υπηρεσίες του ΟΝΑ μπορούν να στεγαστούν οπουδήποτε, χώρος άθλησης δεν μπορεί να γίνει οπουδήποτε!
2. Να επισκευαστεί αμέσως το κολυμβητήριο και να λειτουργήσει όπως λειτουργούσε το συντομότερο. Οι ερασιτεχνικοί σύλλογοι κολύμβησης δεν χρειάζονται πολυτελές εστιατόριο, δεν χρειάζονται φρου-φρου και αρώματα, ένα απλό κολυμβητήριο σε λειτουργία χρειάζονται!
3. Ο χώρος γύρω από το Σεράφειο μπορεί να παραμείνει ελεύθερος χώρος πρασίνου, δίνοντας μία ανάσα στην γειτονιά και στους αθλούμενους. Να μην υποτιμάμε τη σημασία του χώρου που περιβάλλει τις αθλητικές εγκαταστάσεις, ο χώρος αυτός επηρεάζει την διάθεση και την ψυχολογία του αθλητή. Οταν είναι ευχάριστος ηρεμεί τον αθλητή και του δημιουργεί την καλύτερη διάθεση γιά προπόνηση. Θυμάμαι το κολυμβητήριο της Δυναμό Βουκουρεστίου τη δεκαετία του 1970. Ηταν ένα κολυμβητήριο μέσα σε ένα πάρκο. Εννοιωθα την επιθυμία να βρίσκομαι συνέχεια σ’ αυτόν τον πανέμορφο χώρο, να κολυμπάω και να προπονούμαι δηλαδή όλη μέρα.
Οι σύγχρονοι αθλητικοί χώροι είναι λιτοί στη κατασκευή, χαμηλοί στο ύψος και προδιαθέτουν για άθληση, αφού η όλη διαδικασία προϋποθέτει την ένωση του σώματος με τη φύση. Δεν χρειάζονται πολλά λόγια για να καταλάβουμε πως οι διάφορες άλλες χρήσεις και λειτουργίες ενός αθλητικού χώρου υποβαθμίζουν την αθλητική χρήση.
4. Στο μέλλον είναι πιθανόν να κριθεί ότι οι υπάρχουσες αθλητικές εγκαταστάσεις στο Σεράφειο δεν φτάνουν γιά τις ανάγκες της νεολαίας της περιοχής. Αν έχει μείνει ο χώρος ελεύθερος, θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί τότε γιά την επέκταση των αθλητικών εγκαταστάσεων.
Στην σημερινή εποχή οι Δήμοι μπορούν και πρέπει να βοηθήσουν ουσιαστικά τον ερασιτεχνικό αθλητισμό στο χαμηλότερο επίπεδό του, στο επίπεδο του αθλητικού συλλόγου της γειτονιάς, γιατί έτσι παρέχουν άθληση, ψυχαγωγία και υγεία στους δημότες τους. Ας αφήσουν λοιπόν οι δημοτικοί άρχοντες τα μεγαλεπίβολα φαραωνικά σχέδια στην άκρη και ας φροντίσουν τα μικροεπιβεβλημένα και απλά, όπως την έγκαιρη επισκευή του Σεράφειου, χωρίς χαρχουδίστικα κολπάκια!
