Κότινος

Οι αθλητές των ατομικών αθλημάτων αγωνίζονται μόνοι τους στον αγωνιστικό χώρο, θεσμικά όμως δεν αγωνίζονται γιά τον εαυτό τους. Συμμετέχουν σε μιά ομάδα και αυτή την ομάδα εκπροσωπούν. Στους εσωτερικούς αγώνες της χώρας τους εκπροσωπούν τον Αθλητικό τους σύλλογο. Στους διεθνείς αγώνες εκπροσωπούν τη χώρα τους, συμμετέχοντας στην ομάδα που στέλνει η Εθνική Ομοσπονδία των Αθλητικών συλλόγων της κάθε χώρας. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες οι αθλητές εκπροσωπούν την Εθνική Ολυμπιακή Επιτροπή της χώρας τους, που λειτουργεί σαν Συνομοσπονδία των Αθλητικών Ομοσπονδιών.

Από τον 19^ο αιώνα που ξεκίνησε στην Δυτική Ευρώπη ο σύγχρονος οργανωμένος αθλητισμός της αστικής τάξης εμπνεύστηκε από το αρχαίο Ελληνικό πρότυπο – ο αθλητής εκπροσωπεί την πόλη. Το Ελληνικό πρότυπο προσαρμόστηκε βέβαια στην αριστοκρατική παράδοση της Δυτικής Ευρώπης, όπως αυτή εξελίχτηκε και διαμορφώθηκε στα Ευρωπαϊκά πανεπιστήμια˙ ο τζέντλεμαν αθλητής δεν αγωνίζεται γιά τον εαυτό του και δεν αγωνίζεται γιά οποιοδήποτε υλικό όφελος.

Το ζήτημα δεν ήταν θεωρητικό γιά τους διάφορους Βαρώνους και sine nobilis μιμητές. Αν έβγαιναν από τα οικήματα της εξουσίας και της γνώσης και πήγαιναν στο κοντινότερο χωριό θα έβρισκαν μιά πλούσια αθλητική δραστηριότητα να σφύζει γύρω τους. Αγώνες πυγμαχίας ή πάλης χωρίς κανόνες και με χρηματική αμοιβή στον νικητή, παραδοσακά αθλήματα συνδεδεμένα με τη γιορτή του πολιούχου αγίου, περιοδεύοντες ακροβάτες και αθλητές τσίρκου.

Η Αριστοκρατία δεν είχε πρόβλημα με όλα αυτά τα πράγματα, ήσαν και αυτά κομμάτι του κόσμου της. Οι Αριστοκράτες είχαν τα δικά τους αθλήματα, την ιππασία, που ονομάστηκε εξάλλου το «αθλημα των Βασιλέων», τα διάφορα κυνήγια, την οπλομαχία. Ο ευγενής όμως ήταν ευγενής γιατί ήταν, δεν χρειαζόταν να κάνει κάτι συγκεκριμένο γιά να επιβεβαιώσει τον τίτλο του.

Ο s.nob. αστός ήταν άλλη υπόθεση. Αυτός ήθελε οριοθέτηση από το πόπολο, ταξική οριοθέτηση γιά να σηματοδοτήσει την κοινωνική του άνοδο. Η απαγόρευση οποιασδήποτε αμοιβής του ερασιτέχνη αθλητή δημιούργησε το ιδανικό και απόλυτο ταξικό όριο. Ο ερασιτέχνης αθλητής αγωνίζεται βάσει κανόνων και αγωνίζεται γιά την ιδέα μόνο. Αποδεικνύει ότι είναι υπεράνω του υπόλοιπου κόσμου ακριβώς με την άρνηση κάθε αμοιβής. Οποιαδήποτε αθλητική δραστηριότητα έξω από αυτούς τους κανόνες θεωρείται τσίρκο.

Αφού οι κανόνες εξασφάλιζαν τον αποτελεσματικό αυτοαποκλεισμό των κοινωνικά ανεπιθύμητων, η συμμετοχή των πάντων στον «υψηλό» αθλητισμό ήταν ελεύθερη. Η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων το 1896 έδωσε στο σχήμα αυτό του ερασιτεχνικού αθλητισμού όχι μόνο το απόλυτο ιδεολογικό επίχρισμα, αλλά και το κατάλληλο όργανο γιά την εφαρμογή των κανόνων, τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή, την ανώτατη αθλητική αρχή του κόσμου. Στα χρόνια που ακολούθησαν όλα τα αθλήματα, παλιά και νέα, προσαρμόστηκαν στο σχήμα του Ολυμπιακού Ερασιτεχνισμού φιλοδοξώντας να κατακτήσουν την απόλυτη καταξίωση, να περιληφθούν στο Ολυμπιακό πρόγραμμα.

Στο μεταξύ στις χαμηλότερες βαθμίδες της αθλητικής πυραμίδας ο Ερασιτεχνικός Αθλητισμός έκανε με μεγάλη αποτελεσματικότητα τη δουλειά γιά την οποία φτιάχτηκε, χάριζε κοινωνική καταξίωση σε αστούς που είχαν μέτριες ως καλές αθλητικές επιδόσεις αλλά σημαντική οικονομική επιφάνεια. Πρόλαβα να ζήσω το κλίμα του ανόθευτου αστικού ερασιτεχνικού αθλητισμού στην πισίνα, φοβάμαι μάλιστα ότι ανεπίγνωστα επιτάχυνα το σπάσιμό του στο συγκεκριμένο χώρο. Γιά αυτά όμως την άλλη βδομάδα.