Κάποτε στη Σμύρνη…

Η Ματιά της Ελένης

Αρθρο της Ελένης Αυλωνίτου στην ΑΥΓΗ, 15 Δεκεμβρίου 2002

Κάποτε στη Σμύρνη…

Στα αθλητικά μου βιώματα οι Ελληνοτουρκικές αθλητικές σχέσεις έχουν καταγραφεί σε δύο αντιφατικά περιστατικά, που και τα δύο όταν έγιναν με επηρέασαν βαθιά.

Οκτώβριος 1971, Μεσογειακοί Αγώνες στη Σμύρνη. Η συμμετοχή μου στην Εθνική ομάδα κολύμβησης για τους Μεσογειακούς έχει καταγραφεί στο παιδικό μου μυαλό ως ορόσημο στο ξεκίνημα της αθλητικής μου καριέρας, αλλά η εμπειρία μου από το αγωνιστικό περιβάλλον του κολυμβητηρίου της Σμύρνης μου προκάλεσε τρόμο. Σε κάθε άκουσμα Ελληνα αθλητή από τα μεγάφωνα το γιουχάïσμα πήγαινε σύννεφο. Το χάλκινο μετάλλιο που κέρδισα με την ομάδα σκυταλοδρομίας μόνο με πέτρες πάνω στο βάθρο δεν συνοδεύτηκε, ενώ η επιστροφή μας στο ξενοδοχείο γινόταν πάντα με αστυνομική συνοδεία, χωρίς όμως να μας δίνεται η αίσθηση ότι είμαστε ασφαλείς.

Αφού τελειώσαμε τις αγωνιστικές μας υποχρεώσεις στην πισίνα, είχαμε πάει να παρακολουθήσουμε έναν κρίσιμο αγώνα της Εθνικής Μπάσκετ. Ξέρετε τι είναι να παίζει η Εθνική ομάδα και να μην τολμάς να χειροκροτήσεις ή να φωνάξεις, αφού όχι μόνο οι Τούρκοι «φίλαθλοι» με τις απειλές τους, αλλά και οι ίδιοι οι αστυνομικοί μας είχαν απωθήσει στη γωνία και κάτω από το άγριο βλέμμα τους μας απαγόρευαν οποιαδήποτε έκφραση συμπαράστασης προς την ομάδα μας; Το ξύλο δεν έλειψε και εμείς φυγαδευτήκαμε με την αίσθηση ότι βρισκόμαστε εκεί για πόλεμο και όχι γι αγώνες. Αυτή ήταν η πρώτη μου γεύση Ελληνοτουρκικής φιλίας και ευγενούς αθλητικής άμιλλας.

Αύγουστος 1972 Βαλκανικοί αγώνες νέων-νεανίδων, πάλι στη Σμύρνη. Πήγα προκατειλημμένη μετά την εμπειρία του προηγούμενου χρόνου, αλλά αυτή τη φορά βρέθηκα σε άλλη χώρα. Κέρδισα 6 Βαλκανικές νίκες και το τίτλο της καλύτερης αθλήτριας των αγώνων, γνώρισα όμως μιά αποθέωση από τους Τούρκους φιλάθλους που ξεπέρναγε τα αθλητικά μου επιτεύγματα και που δεν ξαναείδα ποτέ, πουθενά αλλού.

Οποτε ο ηλεκτρονικός πίνακας ανακοίνωνε το αγώνισμά μου ή τα επίσημα αποτελέσματα, έγραφε το όνομά μου «Ελένη» και όχι το επίθετο «Αυλωνίτου», όπως έπρεπε κανονικά, ενώ όλη η κερκίδα συντονιζόταν ρυθμικά σ’αυτό. Στο ξενοδοχείο πάλι με αστυνομική συνοδεία πήγαινα, αυτή τη φορά όμως επειδή ο κόσμος με κυνηγούσε γι αυτόγραφα σε σημείο που να μην μπορώ να πάω μόνη μου πουθενά.

Βγάζετε άκρη εσείς; Τι ήταν όλα αυτά; Υπερβολικές αντιδράσεις ενός υπερβολικά συναισθηματικού λαού; Διατεταγμένη υπηρεσία εντολοδόχων σύμφωνα με την εικόνα που ήθελαν να δώσουν οι εντολείς γιά την εξυπηρέτηση λόγων εξωτερικής πολιτικής; Συνδυασμός των δύο; Εγώ άκρη βγάζω, μέση δεν βγάζω. Οποιαδήποτε αθλητική εκδήλωση ανάμεσα σε Ελληνες και Τούρκους μπορεί εύκολα να πάει περίφημα, όπως εύκολα μπορεί και να πάει και χάλια. Αυτό που δεν φαίνεται να μπορεί να γίνει είναι να κυλήσει αδιάφορα. Να χασμουρηθεί και κανένας θεατής στη κερκίδα τέλος πάντων!

Πρίν τρείς μέρες η ΟΥΕΦΑ αποφάσισε να μην δώσει την συνδιοργάνωση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου του 2008 στην Ελλάδα και την Τουρκία. Δεν μπορούσαν να προβλέψουν ποιά Σμύρνη θα τους βγεί και δεν θέλησαν να το ρισκάρουν. Τους καταλαβαίνω, αλλά δεν συμφωνώ. Το γιατί την άλλη βδομάδα.