Πισω από την βιτρίνα

Η Ματιά της Ελένης

Αρθρο της Ελένης Αυλωνίτου στην ΑΥΓΗ, 25 Νοεμβρίου 2001

Πισω από την βιτρίνα

Μου έχουν πει αρκετά καλά λόγια τους τελευταίους μήνες γι’ αυτή τη στήλη. Φαίνεται ότι η κάπως διαφορετική προσέγγιση μερικών αθλητικών θεμάτων που προσπάθησα να κάνω εδώ άρεσε, ακόμα και σε ανθρώπους που δεν θα τους χαρακτήριζε κανείς μανιώδεις φιλάθλους. Αυτό το τελευταίο με ικανοποίησε ιδιαίτερα.

Ο αθλητισμός έχει μιά έντονη, φανταχτερή και ταραχώδη επιφάνεια. Αυτό κάνει πολλούς να μένουν στην επιφάνεια, άλλοι γοητευμένοι και άλλοι ενοχλημένοι, αλλά χωρίς να βλέπουν ούτε οι μεν ούτε οι δε το βάθος του αθλητισμού. Σκεφτήκατε ποτέ γιατί 22 ενήλικες έχοντες σώας τας φρένας, ντυμένοι με σορτσάκια μέσα στο καταχείμωνο, τρέχουν μιάμιση ώρα πάνω κάτω κυνηγώντας μιά μπάλλα; Και καλά αυτό, σκεφτήκατε ποτέ γιατί δεκάδες χιλιάδες ενήλικες καθ’ όλα σοβαροί παρατάνε τις δουλειές τους και τις άλλες ενασχολήσεις τους και ξεροσταλιάζουν με τις ώρες στο γήπεδο γιά να τους κοιτάνε; Τι κάνουν όλοι αυτοί και γιατί το κάνουν; Αφού διαβάζετε αυτή την εφημερίδα πολλοί από εσας θα έχετε αναρωτηθεί. Απάντηση βρήκατε;

Ο αθλητισμός καλύπτει σωματικές και ψυχολογικές ανάγκες του ανθρώπου. Οι σωματικές ανάγκες μπορούν σχετικά εύκολα να γίνουν κατανοητές, αλλά αν μείνουμε σε αυτές μόνο θα έχουμε την αντίδραση που είχε ο Στάλιν όταν τον πήγαν σε αγώνα ποδοσφαίρου, «με φέρατε να δω 22 ανθρώπους να γυμνάζονται και 80.000 ανθρώπους να τους κοιτάνε, την άλλη φορά θέλω να δω 80.000 ανθρώπους να γυμνάζονται και 22 ανθρώπους να τους κοιτάνε». Αλλά οι άλλοι τι κοιτάνε και γιατί το κοιτάνε;

Αν ψάξει κανείς την ιστορία οποιουδήποτε αθλήματος φτάνει σε πολεμικές καταβολές. Αν ψάξει ακόμα βαθύτερα φτάνει σε θρησκευτικές καταβολές. Οι Αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες ξεκίνησαν ως θρησκευτική ιεροτελεστία. Οι δρομείς έτρεχαν γιά να ανάψουν την πυρά στον βωμό. Η αναπαράσταση πράξεων πολεμικών σε χώρο ιερό, στον οποίο ο πραγματικός πόλεμος ήταν ιεροσυλία – έτσι ξεκίνησε ο αθλητισμός. Ο εξορκισμός των πρωτόγονων ενστίκτων στη πορεία της ανθρωπότητας προς τη κοινωνία των πολιτών.

Τελικά οι μεν αθλητές συμμετέχουν οι ίδιοι σε μιά αναίμακτη αναπαράσταση πολέμου, οι δε θεατές συμμετέχουν σε μιά αναίμακτη αναπαράσταση πολέμου δια αντιπροσώπου. Τα συναισθήματα όμως των συμμετεχόντων είναι αληθινά, και αυτό το βλέπουμε κάθε φορά που ξεπερνιούνται τα όρια της αναπαράστασης και το αναπαριστώμενο πολεμικό πάθος ξεχύνεται στους δρόμους. Ο αθλητισμός βγάζει στους ανθρώπους ότι καλύτερο και ότι χειρότερο έχουν, τον πρωτόγονο άνθρωπο και την προσπάθειά του γιά την αυτοεξημέρωση και κοινωνική ένταξη.