Δον ΟΠΑΠ
Η Ματιά της Ελένης
Αρθρο της Ελένης Αυλωνίτου στην ΑΥΓΗ, 24 Ιουλίου 2005
Δον ΟΠΑΠ
Το αθλητικό στοίχημα σε αγώνες μεταξύ ανθρώπων ξεκίνησε από την πυγμαχία νωρίς και αυθόρμητα. Μαζί του ξεκίνησαν και οι στημένοι αγώνες. Ο οικονομικός πειρασμός γιά το στήσιμο ενός αγώνα πυγμαχίας που διεξάγεται μπροστά σε περιορισμένο κοινό που στοιχηματίζει είναι τεράστιος, αφού και εύκολα στήνεται και μεγάλα κέρδη αποδίδει. Καθώς το άθλημα της πυγμαχίας εξελίσσετο και προέκυπταν αγώνες μεταξύ διάσημων πυγμάχων που ενδιέφεραν το ευρύτερο κοινό, τα μεγάλα κέρδη μπορούσαν να γίνουν τεράστια, αρκεί να υπήρχε η σχετική οργανωτική υποδομή. Ετσι ο χώρος των στοιχημάτων πυγμαχίας έγινε από ένα σημείο και πέρα προνομιακός χώρος δράσης του οργανωμένου εγκλήματος. Επειδή τρώγοντας έρχεται η όρεξη, το παράνομο αθλητικό στοίχημα άρχισε να επεκτείνεται και σε άλλα δημοφιλή αθλήματα, αν και το στήσιμο αγώνων γίνεται πιό δύσκολο στα ομαδικά αθλήματα όπου υπάρχουν πολλοί εμπλεκόμενοι.
Η αντιμετώπιση του αθλητικού στοιχήματος από τις κρατικές αρχές της κάθε χώρας ακολουθούσε πάντα την στάση που είχε το κράτος προς τον τζόγο γενικά. Σε πολλές χώρες το αθλητικό στοίχημα ήταν παράνομο, στην Αγγλία όμως διεξάγεται νόμιμα εδώ και έναν αιώνα. Πολλές χώρες επεδίωξαν να καταστήσουν το αθλητικό στοίχημα κρατικό μονοπώλιο, έτσι ώστε να το ελέγξουν, να το περιορίσουν σε εγκεκριμένα και ελεγχόμενα πλαίσια και να ενισχύσουν από αυτό και από άλλες μορφές κρατικού τζόγου τον δημόσιο προϋπολογισμό. Αυτόν τον δρόμο είχε ακολουθήσει και η Ελλάδα μεταπολεμικά με το ΠΡΟ-ΠΟ, τα λαχεία και το στοίχημα στον ιππόδρομο. Πέρα από αυτές τις εγκεκριμένες και ελεγχόμενες μορφές τζόγου, κάθε άλλη μορφή τζόγου ήταν απαγορευμένη. Ο παράνομος τζόγος βέβαια ανθούσε, όχι όμως στο αθλητικό στοίχημα.
Η έλευση του νεοφιλελευθερισμού, οι εξελίξεις στην τεχνολογία και τα ελλείματα των προϋπολογισμών υπέσκαψαν σιγά-σιγά το μοντέλο του ελεγχόμενου κρατικού τζόγου. Η διαπίστωση ότι καμμία χώρα δεν κατάφερνε να εφαρμόσει αποτελεσματικά τις απαγορεύσεις που προέβλεπε η νομοθεσία της ενίσχυσε την άποψη πολλών νεοφιλελεύθερων, ότι ο τζόγος δεν είναι παρά μία ακόμα μορφή οικονομικής δραστηριότητας, που θα έπρεπε να αφίνεται στην ελεύθερη επιλογή των ανθρώπων. Η αυξανόμενη δυνατότητα των πολιτών μίας χώρας να στοιχηματίζουν σε στοιχήματα που είναι νόμιμα σε κάποια άλλη χώρα, που κορυφώθηκε με τη δυνατότητα στοιχήματος από το ίντερνετ, έκανε την εφαρμογή των απαγορεύσεων εξαιρετικά δύσκολη, ενώ εξοικείωσε πολλούς με μορφές στοιχήματος που δεν είχαν διάδοση σε όλες τις χώρες. Ο πειρασμός των κρατικών εσόδων από τη φορολογία ενός αναπτυσσόμενου δυναμικού κλάδου έκαμψε τις τελευταίες αντιδράσεις. Η νομιμοποίηση του τζόγου κάθε μορφής ξεκίνησε τη δεκαετία του 80 και συνεχίζεται ακάθεκτη παντού.
Το ρεύμα αυτό ενισχύθηκε με το σκεπτικό ότι, αφού οι απαγορεύσεις δεν δουλεύουν και οδηγούν στην ανάπτυξη ενός εγκληματικού χώρου γύρω από τον τζόγο, η νομιμοποίηση θα ξεκαθάριζε αρκετά τον χώρο και θα προστάτευε καλύτερα τον μέσο πολίτη, αφού το κάθε καζίνο και ο κάθε ΟΠΑΠ θα φρόντιζε να τηρεί τους νόμους γιά να μην χάσει την άδεια του. Σε ότι αφορά τον καθαρό τζόγο, δηλαδή το στοίχημα στην έκβαση γεγονότων που διεξάγονται αποκλειστικά και μόνο γιά να δοθεί η δυνατότητα στοιχήματος, η ισχύς του επιχειρήματος αυτού εξαρτάται από την ποιότητα του ασκούμενου κρατικού ελέγχου. Μία στημένη ρουλέτα αφορά τους παίκτες, το καζίνο, τους ελεγκτές του υπουργείου και τον εισαγγελέα. Ενας στημένος ποδοσφαιρικός αγώνας όμως αφορά πολύ περισσότερο κόσμο και δεν εμπίπτει αποκλειστικά στη διαχείρηση του τζόγου. Θα συνεχίσουμε την επόμενη βδομάδα.