Ομιλία στο 9 ο Διεθνές Συνέδριο Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
Ομιλία της Ελένης Αυλωνίτου στο 9 ο Διεθνές Συνέδριο Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού.
Κομοτηνή, 20 Μαΐου 2001
ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟ 2004
Πέρασαν κιόλας 44 μήνες. Ηταν μιά μέρα θριάμβου γιά όλους τους Ελληνες, ακόμα και γιά όσους είχαν αποφασίσει ψύχραιμα ότι θα ήταν καλύτερα να μην επιχειρηθεί η ανάληψη μιας τέτοιας διοργάνωσης από τη χώρα μας εκείνη τη στιγμή, όχι από έλλειψη ενδιαφέροντος γιά το θέμα, αλλά από επίγνωση των προβλημάτων που το συνόδευαν.
Βοήθησε και ο Πρωθυπουργός το καλό κλίμα δηλώνοντας από την αρχή ότι «δεν θα επιτραπεί να γίνει η Ολυμπιάδα της αδιαφάνειας, της τσαπατσουλιάς και της αρπαχτής, αλλά ότι θα είναι η Ολυμπιάδα όλης της Ελλάδας, και ότι θα συνδεθεί ο Πολιτισμός με τον Αθλητισμό δίνοντας στους σημερινούς Αγώνες τη μορφή που η ιστορική μας κληρονομιά επιβάλλει». Πολύ ωραία λόγια, μας ζέσταναν όλους.
Εξ’ άλλου είχαμε εφτά χρόνια μπροστά και πάνω από τις μισές αθλητικές εγκαταστάσεις ήσαν έτοιμες. Σίγουρα θα πηγαιναν όλα καλά.
Πέρασαν 44 μήνες, και χάθηκαν. Χρειάστηκαν σχεδόν τρία χρόνια γιά να οριστικοποιηθεί η οργανωτική μορφή της Ολυμπιακής Προετοιμασίας, δηλαδή γιά το απολύτως αυτονόητο πρώτο βήμα.
Σήμερα μένουν 39 μήνες μέχρι την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας και μερικά από τα προβλήματα που είχαν προβλεφτεί εμφανίζονται χειρότερα από ότι μπορούσε κανείς να περιμένει. Τα έργα καθυστερούν, το κόστος ανεβαίνει, η οικολογική επιβάρυνση της Αθήνας και της Αττικής υπερβαίνει το όφελος της διοργάνωσης, τουλάχιστον γιά τους κατοίκους.
Θα υπέθετε κανείς ότι η διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων δεν ήταν απαραίτητο να γίνει σε βάρος της ποιότητας ζωής 4.500.000 ανθρώπων. Λίγη φροντίδα, λίγη προσοχή, λίγο ενδιαφέρον θα μπορούσαν να αποτρέψουν τη σοβαρή επιβάρυνση του αστικού και περιαστικού περιβάλλοντος. Αλλά η φροντίδα, η προσοχή και το ενδιαφέρον δεν περίσσεψαν.
Τις προάλλες φάνηκε η πορεία που θα πάρει η Ολυμπιακή προετοιμασία από εδώ και πέρα. Ο δημαρχος Χαλανδρίου, που βρίσκεται επικίνδυνα κοντά στο Ολυμπιακό στάδιο, ζήτησε από το δημοτικό συμβούλιο την εν λευκώ εξουσιοδότηση γιά τη χωροθέτηση Ολυμπιακών ξενοδοχείων στο δήμο, απειλώντας με παραίτηση αν δεν τη λάβει. Γιατί φαίνεται ότι η τήρηση των νόμιμων διαδικασιών που εξασφαλίζουν τη διαφάνεια εμποδίζει την Ολυμπιακή προετοιμασία.
Από εδώ και πέρα αυτό το τροπάριο θα το ακούμε συνέχεια: έχουμε καθυστερήσει, ότι εμποδίζει την Ολυμπιακή προετοιμασία πρέπει να παραμερίζεται. Νόμοι, δημόσιος έλεγχος, διαφάνεια, δημόσιο συμφέρον, η ποιότητα ζωής των ανθρώπων που μένουν στις Ολυμπιακές περιοχές και που θα συνεχίσουν να μένουν εκεί και μετά τη φιέστα των 17 ημερών, όλα αυτά δεν μετράνε γιά τίποτα μπροστά στη καινούργια Μεγάλη Ιδέα των Ολυμπιακών Αγώνων. Στο τέλος θα δοθούν και τα υπόλοιπα Ολυμπιακά έργα κατ’ ανάθεση στους δικούς μας – γιατί δεν προλαβαίνουμε ξέρετε, οι νόμιμες διαδικασίες καθυστερούν – και θα έχει εξασφαλιστεί η απόλυτη διαφάνεια και η αρπαχτή. Γιά τη τσαπατσουλιά πάντως απορεί κανείς, επίτηδες γίνονται τα πράγματα έτσι; Τα εφτά χρόνια που είχε μπροστά της η Κυβέρνηση έφταναν γιά να γίνουν όλα με το γράμμα του νόμου. Επίτηδες σπαταλήθηκε ο χρόνος;
Στο όνομα της επανόδου των Ολυμπιακών Αγώνων στη χώρα που τους γέννησε θα καταστραφεί και ο χώρος της μάχης του Μαραθώνα – ο απόλυτος εξευτελισμός γιά όσους ισχυρίζονται ότι όλα αυτά γίνονται γιά «να συνδεθεί ο Πολιτισμός με τον Αθλητισμό δίνοντας στους σημερινούς Αγώνες τη μορφή που η ιστορική μας κληρονομιά επιβάλλει»
Και την ίδια στιγμή που μιά υπερσυγκέντρωση πόρων διοχετεύεται γιά να καταστραφεί όποιος ελεύθερος χώρος έχει μείνει στην Αθήνα, η περιφέρεια πληρώνει το λογαριασμό άμεσα με τη φορολογία και έμμεσα με τη στέρηση πόρων γιά αναγκαία έργα υποδομής. Ο απόλυτος ορθολογισμός!
Υποτίθεται ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες θα χρηματοδοτούνταν από τα ποικίλης φύσης έσοδα που θα έφερναν. Κάποιοι που επεσήμεναν από την αρχή ότι τα νούμερα δεν έβγαιναν ήσαν προφανώς κακόβουλοι. Πάντως σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις αυτή η ιστορία θα στοιχίσει – μέσω του κρατικού προϋπολογισμού – 90.000 Δρχ. Σε κάθε κάτοικο της χώρας. Και έχουμε ??? μήνες μπροστά μας ώσπου να δούμε που θα φτάσει αυτό το ποσό.
Και βέβαια έχουμε και τη τρομοκρατία. Γιατί με την Ολυμπιάδα όποιος θέλει να πιέσει την Ελληνική Κυβέρνηση γιά οτιδήποτε έχει το μοχλό της τρομοκρατίας πρόχειρο και εύκολο. Στο τέλος βασικές δημοκρατικές ελευθερίες των πολιτών κινδυνεύουν να θυσιαστούν και αυτές στο βωμό της Ολυμπιάδας.
Αλλά να σας θυμίσω και κάτι ακόμα: αντικείμενο των Ολυμπιακών Αγώνων είναι ο Αθλητισμός, αν και κοντεύουμε να το ξεχάσουμε όλοι. Η χώρα που διοργανώνει τους αγώνες έχει το προνόμιο να μετέχει σε όλα τα αθλήματα χωρίς διαδικάσίες πρόκρισης. Και αντίστοιχα έχει τη υποχρέωση της ευπρόσωπης παρουσίας. Και αν τα Ολυμπιακά κτήρια μπορούν να κατασκέυαστούν ακόμα και τη τελευταία στιγμή αν ξοδευτούν περισσότερα χρήματα, η προετοιμασία ενός αθλητή Ολυμπιακού επιπέδου θέλει χρόνο που δεν εξαγοράζεται. Τριανταεννιά μήνες πρίν τους Αγώνες θα έπρεπε όλες οι αθλητικές ομοσπονδίες να δουλεύουν πυρετωδώς για να είναι έγκαιρα έτοιμοι οι αθλητές μας τον Αυγουστο του 2004. Αντ’ αυτού όλες οι αθλητικές ομοσπονδίες κάνουν εράνους γιά να καλύψουν τις στοιχειώδεις δαπάνες τους γιατί το Υφυπουργείο Αθλητισμού κάπου κολλάει, κάπου μπερδεύεται και Μάη μήνα δεν έχει καταφέρει ακόμα να δώσει λεφτά στις Ομοσπονδίες γιά το χρόνο που τρέχει. Γραφειοκρατικά μπερδέματα λέει ο υφυπουργός, σα να μιλάει γιά καιρικά φαινόμενα που δεν εξαρτώνται καθόλου από τόν ίδιο.
Και τις προάλλες που ανακοίνωσε τους προϋπολογισμούς των Ομοσπονδιών γιά το 2001 είδαμε τα κριτήρια της χρηματοδότησης: οι ομοσπονδίες που πρόσκεινται στον υφυπουργό παίρνουν τις μεγάλες αυξήσεις, αυτές που δεν πρόσκεινται είναι τυχερές αν δεν τους γίνει και μείωση. Και όταν λέμε πρόσκεινται δεν εννοούμε μόνο να ανήκουν στο ΠΑΣΟΚ, οι περισσότεροι πρόεδροι αθλητικών ομοσπονδιών εντελώς συμπτωματικά ανήκουν στο ΠΑΣΟΚ. Αλλά αυτό δεν φτάνει. Πρέπει να είναι και προσωπικοί υποστηρικτές του Υφυποργού Αθλητισμού. Γιατί αν έχουν καλές σχέσεις με τον προηγούμενο Υφυποργό Αθλητισμού – που αν θυμόσαστε ήταν και αυτός του ΠΑΣΟΚ – τότε δεν πάνε να έχουν οι Ομοσπονδίες τους πλήθος διεθνών αθλητικών διακρίσεων, σοβαρή αύξηση του προϋπολογισμού τους δεν βλέπουν. Αυτά στήν Ελλάδα του 2001 ονομάζονται «Ολυμπιακή Προετοιμασία». Εμείς διαμαρτυρόμαστε που η Ολυμπιάδα δεν είναι, γιά να χρησιμοποιήσω τα λόγια του Πρωθυπουργού «η Ολυμπιάδα όλης της Ελλάδας», αυτοί δεν μπορούνε να την κάνουν καν Ολυμπιάδα όλου του ΠΑΣΟΚ.
Αλλά εχουμε και τον θεσμό του εθελοντισμού – το κερασάκι στην τούρτα της Ολυμπιάδας. Είναι μιά ιδέα με βαθύ ιδεολογικό περιεχόμενο. Στηρίζεται στη ιδέα της Συμμετοχής. Η συμμετοχή στίς αποφάσεις βέβαια δεν επιτρέπεται ούτε γιά τους δημοτικούς συμβούλους των ενδιαφερόμενων δήμων. Συμμετοχή στις δαπάνες έχουν όλοι οι Ελληνες πολίτες μέσω της Εφορίας – δεν είναι ανάγκη να το ξέρουν καν. Αλλά ο θεσμός του Εθελοντισμού δίνει στο όλο εγχείρημα ένα άλλο λούστρο. Διότι δεν φτάνει να μας κοροϊδεύουν, πρέπει και να το αποδεχόμαστε και να εκφράζουμε δημόσια και έμπρακτα την ευγνωμοσύνη μας που τυχαίνουμε μιάς τέτοιας κοροϊδίας. Αν θέλετε εδώ φτάνουμε στο όριο του τι μπορεί να δεχτεί ο Συνασπισμός και τι όχι – και συμμετοχή στον εθελοντισμό με την ανεργία να καλπάζει δεν δεχόμαστε.
Οσοι από σας έχετε πολύ καλή μνήμη ίσως να θυμόσαστε – γιατί πάνε χρόνια – κάποιες ρομαντικές φωνές που μίλαγαν γιά την αναβάπτιση των Ολυμπιακών Αγώνων στο Πνεύμα της χώρας που τους γέννησε. Υποτίθεται ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Αθήνας θα ήσαν ελεύθεροι από κάθε εμπορευματοποίηση, ιδεολογικά άμεμπτοι και άμμωμοι, έμπλεοι Αρχαίου Αθανάτου Πνεύματος, με τον Δία να κάθεται από μιά μεριά και να θαυμάζει τα επιτεύγματα των αθλητών όλου του κόσμου στούς αγώνες που ξεκίνησαν κάποτε προς τιμή του. Πέρασαν όμως τα χρόνια, βαρέθηκε και ο Δίας να περιμένει και τώρα πιά πασχίζουμε απλά να πετύχουμε το στάνταρ μοντέλο Ολυμπιακών Αγώνων της ΔΟΕ χωρίς να μπούμε μέσα πολύ.
Μένουν 39 μήνες ως την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας του 2004. Τι πρέπει να γίνει σ’ αυτό το διάστημα; Μα ας γίνει επιτέλους αυτό που πολύ σωστά είχε πει ο Πρωθυπουργός από τη πρώτη στιγμή:
«να μην επιτραπεί να γίνει η Ολυμπιάδα της αδιαφάνειας, της τσαπατσουλιάς και της αρπαχτής, αλλά ότι να είναι η Ολυμπιάδα όλης της Ελλάδας. Να συνδεθεί ο Πολιτισμός με τον Αθλητισμό δίνοντας στους σημερινούς Αγώνες τη μορφή που η ιστορική μας κληρονομιά επιβάλλει»
Και οι προφάσεις γιά τον χρόνο που δεν φτάνει ας σταματήσουν από τους ανθρώπους που μόχθησαν γιά να φροντίσουν να μη φτάνει. Τεχνικές λύσεις γιά τα προβλήματα που προκύπτουν υπάρχουν και έχουν προταθεί. Πολιτική βούληση γιά μιά καθαρή Ολυμπιάδα υπάρχει από τη πλευρά της κυβέρνησης; Αν υπάρχει ας τη δούμε επιτέλους.
