Η κατάκτηση της Προεδρευόμενης Δημοκρατίας και η Αριστερά
Η κατάκτηση της Προεδρευόμενης Δημοκρατίας και η Αριστερά
Αρθρο της Ελένης Αυλωνίτου στην Εφημερίδα “ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ“, 6 Δεκεμβρίου 2004
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι ένας πολίτης, που εκλέγεται στη συμβολική θέση του αρχηγού του κράτους και που αναλαμβάνει τα καθήκοντα του ρυθμιστή του πολιτεύματος, με περιορισμένες εξουσίες και γιά χρονικά περιορισμένη θητεία.
Κάθε λέξη της προηγούμενης πρότασης έχει γίνει στο παρελθόν, από την ίδρυση του Ελληνικού κράτους μέχρι τη ψήφιση του συντάγματος του 1975, αντικείμενο σφοδρότατης πολιτικής διαμάχης – κάθε λέξη της προηγούμενης πρότασης έχει βαφτεί με αίμα. Βασιλιάδες με εντολή από τον θεό αυτοπροσώπως, που δεν αναγνώριζαν πολίτες αλλά μόνο υπηκόους, ήθελαν να κυβερνούν ισόβια, κληρονομικά και με απόλυτες εξουσίες. Δεν ήθελαν απλώς να συμβολίζουν το κράτος, δεν τους έφτανε μονάχα να κυβερνούν το κράτος, ήθελαν να είναι το κράτος.
Οταν καθιερώθηκε μετά τη μεταπολίτευση η Προεδρευόμενη Δημοκρατία, οι προεδρικές εξουσίες ήσαν επίτηδες περιορισμένες, αλλά στην πρώτη αναθεώρηση του συντάγματος περιορίστηκαν ακόμη περισσότερο. Το σύστημα δούλεψε. Μετά το 1975 έχουν υπάρξει πολιτικές κρίσεις στη χώρα, αλλά πολιτειακή κρίση δεν υπήρξε. Η μεγάλη καινοτομία του ισχύοντος συστήματος ήταν απλά ο σαφής και κατηγορηματικός διαχωρισμός της διακυβέρνησης της χώρας από το αξίωμα του ανώτατου πολιτειακού παράγοντα, του Προέδρου της Δημοκρατίας.
Στις δεκαετίες που προηγήθηκαν της επίλυσης του πολιτειακού, η αριστερά είχε δώσει σκληρές μαχές γιά να πετύχει ακριβώς αυτόν τον διαχωρισμό, ώστε να απελευθερωθεί η Ελληνική πολιτική ζωή από τους διάφορους “ελέω θεού” καραγκιόζηδες, που δρούσαν πάντα ανασταλτικά στην πολιτική και κοινωνική εξέλιξη της χώρας. Το ζητούμενο γιά την αριστερά ήταν ακριβώς αυτός ο διαχωρισμός. Το ζητούμενο ήταν η θεσμοθέτηση του αρχηγού του κράτους ως ρυθμιστή μονάχα του πολιτεύματος και τίποτα περισσότερο.
Στα χρόνια που πέρασαν από το 1975 η αριστερά στήριξε το σύστημα που είχε πάντα επιδιώξει και ένοιωθε δικαιωμένη γιά τους πολιτειακούς αγώνες της. Μόλις όμως προέκυψε η πραγματική δυνατότητα να εκλεγεί στη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας ένας αριστερός, ο Νίκος Κωνσταντόπουλος, πολλοί αξιόλογοι άνθρωποι της αριστεράς έδειξαν να πανικοβάλλονται. Δεν επικεντρώνονται στο πρόσωπο του Κωνσταντόπουλου οι αντιδράσεις, τουλάχιστον από τον χώρο της αριστεράς. Ο Νίκος Κωνσταντόπουλος χαίρει ευρύτατης εκτίμησης σε όλο τον αριστερό χώρο, ακόμα και πέρα από τον Συνασπισμό. Πολιτικές είναι οι αντιρρήσεις των αριστερών που δεν θέλουν αριστερό πρόεδρο.
Δύο είναι τα βασικά επιχειρήματα που προβάλλουν, ότι τα προβλήματα του λαού είναι άλλα, κυρίως οικονομικής φύσης και ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν μπορεί να κάνει τίποτα γιά αυτά, αφού όλες οι πολιτικές αποφάσεις ανήκουν στη κυβέρνηση. Ετσι με αριστερό πρόεδρο θα φαίνεται ότι φταίει η αριστερά γιά τα στραβά της διακυβέρνησης, ενώ στη πραγματικότητα δεν θα καθορίζει η ίδια την εφαρμοζόμενη πολιτική. Η συλλογιστική αυτή όμως ξεχνάει ότι το ουσιαστικό περιεχόμενο της μεγάλης πολιτειακής κατάκτησης της Προεδρευόμενης Δημοκρατίας είναι ακριβώς αυτός ο διαχωρισμός του ανώτατου πολιτειακού παράγοντα από τη διακυβέρνηση της χώρας. Ο Ελληνικός λαός καταλαβαίνει πως λειτουργεί αυτό το σύστημα και το δέχεται ανεπιφύλακτα.
Η αριστερά θα πρέπει επιτέλους να θεωρήσει την εκλογή αριστερού Προέδρου της Δημοκρατίας ως φυσιολογική και αναμενόμενη κατάληξη των αγώνων τόσων δεκαετιών, ως φυσιολογική συνέπεια του γεγονότος ότι, στο πολιτειακό τουλάχιστον, η αριστερά κέρδισε.
